Sarajet e Toptanit është ndërtuar rreth viteve 1833-1840, një nga ndërtesat e realizuara gjatë periudhës feudale, në Shqipëri.

Ajo posedon një hapësirë ​​prej rreth 32 dhomash, të gjitha të dekoruara në një stil osman oriental. Ndërtesa përfaqëson një kompleks arkitektonik shumë të rëndësishëm të ndërtuar me mure mbajtëse masive të bëra nga mure qerpiçi dhe trarë antizizmikë prej druri, që i japin asaj ndjenjën e një fortifikimi ose kështjelle.

Kjo është një lloj ndërtimi dhe teknikë ndërtimi e përhapur në Shqipëri gjatë gjysmës së dytë të shekullit XIX, gjatë rendit feudal. Është një ndërtesë dykatëshe, e shënuar si Monument i Kulturës, i ndërtuar me teknika tradicionale nga mjeshtra të vjetër nga Dibra. Ka vlera të veçanta jo vetëm për organizimin e brendshëm funksional, por edhe për trajtimin dhe dekorimet e fasadës arkitektonike.

Pjesa e jashtme e saj trajtohet me thjeshtësi, vëllim të thjeshtë dhe të qartë me një fasadë të bardhë dhe dritare dekorative prej druri të errët.

Ka një hapësirë ​​të bollshme kopshti përpara, me një pus dhe i gjithë kompleksi është i rrethuar nga mure të larta me një portë kryesore.

Gjatë regjimit të A.Zogut, ajo u përdor si 'Biblioteka Kombëtare' dhe më tej gjatë komunizmit, ajo shërbeu si zyra e Institutit të Monumenteve dhe Kulturës (besohet rreth vitit 1963). Pronësia e tij u kthye përsëri tek pronarët e tij origjinalë dhe për një kohë u përdor si Bar/Restorant. Përkundër kësaj, sot nuk është funksionale dhe jo e arritshme për publikun.

Burimi: thealbanian.house, preservingwb.city