HIGHLIGHT: LUIS BARRAGÀN

2019-09-15 Anita Tare No Comments BLOG

Luis Barragán (1902-1988) was born in Guadalajara, Mexico. His professional training was in engineering, resulting in a degree at the age of twenty-three. His architectural skills were self-taught. In the 1920s, he traveled extensively in France and Spain and, in 1931, lived in Paris for a time, attending Le Corbusier’s lectures. His time in Europe, and subsequently in Morroco, stimulated an interest in the native architecture of North Africa and the Mediterranean, which he related to construction in his own country.

Internationally known, the Mexican architect is one of the most gifted practitioners in contemporary landscape architecture. In his work the wall is both the supreme entity and the inhabitant of a larger metaphysical landscape; in the settings he creates, it is at once a screen for revealing the colors of Mexico’s almost white sun, and a shield to suggest unseen presences. His design approach is classical and atemporal, the elements of his architecture are deeply rooted in his country’s cultural and religious traditions; through the haunting beauty of his hieratic constructions we may begin to understand the ardor and intensity of Mexico’s architecture.

Luis Barragán (1902-1988) lindi në Guadalajara, Meksikë. Trajnimi i tij profesional ishte në inxhinieri, duke u diplomuar në moshën njëzet e tre vjeç. Aftësitë e tij arkitekturore ishin të vetë-mësuara. Në vitet 1920, ai udhëtoi gjerësisht në Francë dhe Spanjë dhe, më 1931, jetoi në Paris për një kohë, duke marrë pjesë në ligjëratat e Le Corbusier. Koha e tij në Evropë, dhe më pas në Marok, nxiti një interes për arkitekturën vendase të Afrikës së Veriut dhe Mesdheut, të cilën ai e lidhte me ndërtimet në vendin e tij.

I njohur ndërkombëtarisht, arkitekti meksikan është një nga praktikuesit më të talentuar në arkitekturës bashkëkohore të peizazhit. Në punën e tij muri është edhe entiteti suprem dhe banori i një peizazhi më të madh metafizik; në mjediset që ai krijon, ato janë njëherësh një ekran për të zbuluar ngjyrat e diellit pothuajse të bardhë të Meksikës, dhe një mburojë për të sugjeruar prezenca të papara. Qasja e tij e projektimit është klasike dhe e përkohshme, elementët e arkitekturës së tij janë të rrënjosura thellë në traditat kulturore dhe fetare të vendit të tij; përmes bukurisë së përhumbur të ndërtimeve të tij hieratike, ne mund të fillojmë të kuptojmë aromën dhe intensitetin e arkitekturës së Meksikës.

House for Luis Barragan

Tacubaya, Mexico, 1947

Barragan’s home is garden and house, made inextricably one. The house presents no memorable facade, joining rank, by its purposeful modesty, with the neighboring working-people’s homes. It is, practically, a blank facade, its only feature a large window Barragan has, over the years, partly walled off, so that from the inside only the sky can now be seen.

Shtëpia për Luis Barragan

Tacubaya, Meksikë, 1947

Shtëpia e Barragan është kopsht dhe shtëpi, e bërë në mënyrë të pandashme. Shtëpia nuk përfaqëson asnjë fasadë të paharrueshme, duke u bashkuar me rangun, për nga modestia e saj e qëllimshme, me shtëpitë e punëtorve në lagje. Ajo është, praktikisht, një fasadë e zbrazët, e vetmja karakteristikë e saj është një dritare e madhe që Barragan, me kalimin e viteve, e ka rrethuar me mure, kështu që nga brenda saj mund të shihet vetëm qielli.

Chapel of the Capuchinas

Tlalpan, Mexico, 1952-1955

Barragan has always admired the beatific figure of St. Francis, his cult of Nature and Beauty, and the innumerable expressions of religious art he inspired. Over a period of three years, Barragan designed and built, and then bequeathed to a Franciscan order of nuns, a chapel and a garden, located in Tlalpan, near Mexico City. Las Capu chinas Sacramentarias del Purisimo Corazon de Maria is one of the most cloistered orders of the Catholic Church.

Kapela Capuchinas

Tlalpan, Meksikë, 1952-1955

Barragan ka admiruar gjithmonë figurën e mrekullueshme të Shën Françeskut, kultin e tij të Natyrës dhe Bukurisë dhe shprehjet e panumërta të artit fetar që ai frymëzoi. Gjatë një periudhe tre vjeçare, Barragan projektoi dhe ndërtoi, dhe më pas iu kushtua një urdhëri murgeshash françeskane, një kishëz dhe një kopsht, i vendosur në Tlalpan, afër qytetit të Meksikës. Las Capuchinas Sacramentarias del Purisimo Corazon de Maria është një nga urdhërat më të izoluara të Kishës Katolike.

The Towers of Satellite City

Queretaro Highway, Mexico City, 1957

These five large abstract Towers, created to serve as promotional symbols identifying the large residential subdivision of Ciudad Satellite, have also assumed the role of sentinels at Mexico City’s northern entrance. As the viewer moves around, they seem constantly to shift profiles and change heights. From one viewpoint they appear as planar sheets; from another they resemble square-based towers. The clouds which promenade the vast flatness of Mexico City’s Valley seem to move slower when framed by them.

Kullat e Qytetit Satelitor

Autostrada Queretaro, Qyteti i Meksikës, 1957

Këto pesë Kulla të mëdha abstrakte, të krijuara për të shërbyer si simbole promovuese që identifikojnë nënndarjen e madhe të banimit të Ciudad Satellite, gjithashtu kanë marrë rolin e rojëtarve në hyrjen veriore të Meksikës. Ndërsa shikuesi lëviz përreth, kullat duken se vazhdimisht zhvendosin profile dhe ndryshojnë lartësi. Nga një këndvështrim ato paraqiten si fletë planare; nga një tjetër ato ngjajnë me kulla me bazë katrore. Retë, të cilat shëtisin mbi Luginën e qytetit të Meksikës, duken sikur lëvizin më ngadalë kur ndodhen mes tyre.

Las Arboledas, residential subdivision

Suburbs of Mexico City, 1958-1961

The land on which Las Arboledas stands was once a ranch that Barragan, with a few partners, bought and subdivided. The raison d’ etre of this project, and of others which were to follow, was the horse. The residents were expected to be, first of all, horsemen. Barragan designed the streets, established building norms and created all public gardens and fountains. Special paths for horses and gathering places for riders were delineated. The French Riding School came to establish itself here. For the School, Barragan created a series of walled enclosures, watering troughs, fountains and pools, all around and through a majestic avenue of eucalyptus trees, once the ranch’s main approach.

Las Arboledas, nënndarje rezidenciale

Në periferi të Meksikës, 1958-1961

Toka në të cilën qëndron Las Arboledas ishte dikur një fermë që Barragan, me disa partnerë, e bleu dhe e ndau. “Raison d ‘etre” (arsyeja për të qenë) e këtij projekti, dhe i të tjerëve që do të vinin më pas, ishte kali. Banorët priteshin të ishin, para së gjithash, kalorës. Barragan projektoi rrugët, vendosi norma ndërtimi dhe krijoi të gjitha kopshtet publike dhe burimet. U përcaktuan shtigje speciale për kuajt dhe vendet për grumbullimin e kalorësve. Shkolla Franceze e Kalërimit u themelua këtu. Për Shkollën, Barragan krijoi një seri rrethimesh me mure, pellgje ujore, burime dhe pishina, përreth dhe përmes një rruge madhështore të pemëve eukalipte, dikur qasja kryesore e fermës.

Los Clubes, residential subdivision

Suburb of Mexico City, 1963-1964

This time his own client, Barragan was able to enforce successfully the equestrian character he wanted to give this residential subdivision. As a symbol, he designed a heroically scaled fountain for horses, Fuente de Los Clubes, or Fuente de los Amantes. A long pink stucco wall assumes here the role of an abstract frieze against which the profiles of approaching horsemen turn into dynamic bas reliefs. On one side, two walls meet to create an echo chamber where hoofbeats mark a rhythm against the water’s gushing basso continuo. A red-earth stuccoed wall emerges from the pool to shoulder an aqueduct carrying water which originates, perhaps, in Barragan’s childhood memories.

Los Clubes, nënndarje rezidenciale

Në periferi të Meksikës, 1963-1964

Këtë herë klientit të tij, Barragan ishte në gjendje ti zbatonte me sukses karakterin e kalorsiak ai që ai donte ti jepte kësaj njësie banimi. Si simbol, ai projektoi një shatërvan të shkallëzuar heroikisht për kuajt, Fuente de Los Clubes ose Fuente de los Amantes. Një mur i gjatë rozë shërben si një sfond abstrakt ku profilet e kalorësve shndërrohen në basorelieve dinamike. Në njërën anë, dy mure takohen për të krijuar një dhomë jehonë ku hapat e ngadaltë formojnë një ritëm kundër shpërthimit të vazhdueshëm të ujit. Një mur i lyer me ngjyrë të kuqe toke, del nga pishina për të mbajtur një akuadukt që rrjedh ujë, i cili buron, mbase, nga kujtimet e fëmijëris së Barragan.

Porton de Servicio (Service Gate),

Los Clubes, 1968-1969

Through this gate the riders return from their excursions. A carpet of small bricks, carefully laid out to emphasize perspective, forms a ramp that rises from the outside road and once past the gate slowly begins to descend. The wooden gates are hinged in such a manner that once folded they also stand as isolated planes. Only when riders parade through this gate, framed by wall and cubic volume, is Barragan’s Paolo Uccello-like composition fulfilled.

Porton de Servicio (Porta e Shërbimit),

Los Clubes, 1968-1969

Nëpërmjet kësaj porte, kalorësit kthehen nga ekskursionet e tyre. Një qilim me tulla të vogla, të vendosura me kujdes për të theksuar perspektivën, formon një rampë që ngrihet nga rruga e jashtme dhe pasi kalon portën, fillon të ulet ngadalë. Portat prej druri varen në një mënyrë të tillë që, kur mbyllen ato gjithashtu qëndrojnë si aeroplanë të izoluar. Vetëm kur kalorësit kalojnë nëpër këtë portë, të rrethuar me mur dhe si një vëllimi kubik, përmbushet kompozimi i Barragan – si ai i Paolo Uccello-s.

San Cristobal stable

Suburb of Mexico, 1967-1968

A horse pool, swimming pool and house for Mr. and Mrs. Folke Egerstrom, subdivision Los Clubes, with the collaboration of architect Andres Casillas

This work completes what may be seen as Barragan’s equestrian trilogy: the pro cessional avenue, the temple, and, now, the academy. Mr. and Mrs. Folke Egerstrom, the owners of this unique stable, breed thoroughbreds they train as race horses. Under the sun, reflected in the pool and enveloped by silence, the hieratical walls acquire a legendary significance.

Stalla San Cristobal

Në periferi të Meksikës, 1967-1968

Një pishinë kuajsh, pishinë dhe shtëpi për Z. dhe Znj. Folke Egerstrom, nënndarje e Los Clubes, me bashkëpunimin e arkitektit Andres Casillas.

Kjo punë kompleton atë që mund të shihet si trilogji e kuajve e Barraganit: rruga procesionale, tempulli dhe, tani, akademia. Z. dhe Znj. Folke Egerstrom, pronarët e kësaj stalle unike, stërvisin kuaj racash. Nën diell, të reflektuar në pishinë dhe të bëra prej heshtjes, muret hieratike të këtij projekti marrin një domethënie legjendare.

Gilardi House

Mexico City, 1975–1977

Barragán’s work is a story of characters. In one home, horses. At Casa Gilardi, the tree. As in all of Barragán’s works, all spaces offer a multitude of sensations, through the play of lights, colors, distribution and architectural elements, such as the staircase without railing that seems to levitate under an overhead light. A yellow light that crosses small vertical openings floods the corridor that reaches a minimalist space with a water mirror next to the dining room, where a red painted wall supports the skylight.

Shtëpia Gilardi

Meksikë, 1975–1977

Puna e Barragán është një histori personazhesh. Te njëra një shtëpi, te një tjetër kuajt. Në Casa Gilardi, është pema. Si në të gjitha veprat e Barragán, të gjitha hapësirat ofrojnë një mori sensacionesh, përmes lojërave të dritës, ngjyrave, shpërndarjes dhe elementeve arkitekturore, siç janë shkallët pa korimano, që duket se ngjiten nën një dritë të sipërme. Një dritë e verdhë që përshkon carje të vogla vertikale, përmbyt korridorin që arrin një hapësirë minimaliste me një pasqyrë uji pranë dhomës së ngrënies, ku një mur i kuq i pikturuar mbështet dritën e qiellit.

Source: “The architecture of Luis Barragàn” – Emilio Ambasz